Być może słyszałeś ostatnio, że w końcu w miastach będzie porządek, że znikną wielkoformatowe reklamy – płachty zasłaniające całe budynki, bo trzeba będzie za nie słono płacić. Być może słyszałeś, że to dzięki ustawie krajobrazowej. Pewnie nic ponadto o tej ustawie nie słyszałeś, bo dziennikarze niewiele więcej o niej pisali i mówili. A moim zdaniem jest tam jeszcze kilka innych przepisów, które są ważne dla właścicieli nieruchomości.

Jeśli chciałbyś przeczytać tę ustawę, nie szukaj „ustawy krajobrazowej”. Tak naprawdę nazywa się ona „ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu„. A dlaczego tak? Bo nie zawiera samodzielnej, wyczerpującej regulacji ochrony krajobrazu, lecz wprowadza zmiany do dziesięciu innych ustaw, w tym m.in. do prawa budowlanego, prawa ochrony środowiska, ustawy o drogach publicznych, o podatkach i opłatach lokalnych, o ochronie przyrody oraz o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Dla Ciebie drogi zarządco lub właścicielu ważne jest przede wszystkim to, że ustawa daje gminom uprawnienie do określenia uchwałą zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane.

Jeżeli gmina zdecyduje przyjąć taką uchwałę, konieczne będzie dostosowanie istniejących tablic i urządzeń reklamowych do zawartych tam przepisów (minimalny termin to 12 miesięcy). Oczywiście każda nowa tablica, czy urządzenie reklamowe również będzie musiało być zgodne z uchwałą rady gminy. W przeciwnym wypadku ten, kto umieści tablicę lub urządzenie reklamowe niezgodnie z uchwałą, będzie podlegał karze pieniężnej. A jeśli podmiotu tego nie będzie dało się ustalić, to karę będzie można nałożyć na właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości lub obiektu budowlanego, na którym umieszczono tablicę lub urządzenie reklamowe.

Może się zatem w ostatecznym rozrachunku okazać, że karę zapłaci wspólnota. A w skrajnych przypadkach kary mogą sięgać nawet kilkuset tysięcy złotych.

Ale czy to jedyne obciążenie finansowe wynikające z ustawy krajobrazowej? Otóż nie. Jest tam jeszcze jedna ciekawa opłata, która nie jest karą, a de facto nowym podatkiem. Jest to tzw. opłata reklamowa, którą również może wprowadzić rada gminy od umieszczonych tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych i to niezależnie od tego, czy na tablicy lub urządzeniu eksponowana jest reklama. Opłatę mieliby uiszczać m.in. właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości lub obiektów budowlanych, na których umieszczono tablicę lub urządzenie reklamowe.

Ile taka opłata może wynieść? Otóż ma się ona składać z dwóch części: stałej i zmiennej, która jest zależna od powierzchni tablicy lub urządzenia reklamowego. Maksymalna stawka dzienna części stałej opłaty to 2,50 zł, a części zmiennej 0,20 zł za 1 m2 za dzień.

Jeśli więc na przykład chciałbyś na swoim budynku umieścić tablicę reklamową o powierzchni 10 m2, to rocznie możesz zapłacić za nią nawet 1.642,50 zł. Bo:

Część stała: 2,50 zł x 365 dni = 912,50 zł

Część zmienna: 10 m2 x 0,20 zł x 365 zł = 730 zł

Opłata reklamowa: 912,50 zł + 730 zł = 1.642,50 zł

Zgodnie z ustawą rady gminy mogą wprowadzić także obowiązek składania deklaracji na opłatę reklamową, tak by można było ją skutecznie egzekwować.

Mam nadzieję, że ustawa spełni swój cel i w efekcie uda się opanować ten – delikatnie mówiąc – artystyczny nieład (a dosadniej – chaos) panujący wokół nas. Być może dzięki opłacie reklamowej właścicielom nieruchomości i reklamodawcom przestanie się opłacać zasłanianie całych budynków. Być może dzięki rygorystycznie określonym w uchwale rady gminy warunkom, jakie mają spełniać reklamy, poprawi nam się gust. Być może będzie ładniej, przyjemniej, spokojniej.

Tego Ci życzę i z niecierpliwością czekam na pierwsze uchwały rad gmin w sprawie ochrony krajobrazu.